نقش آیین گذار در ساختار کالبدی حمام‌های عمومی ایران
نویسندگان
چکیده مقاله:
بیان مسئله: نظافت و طهارت از اهمیت بسیاری در دین اسلام برخوردار است. این اهمیت در توجه فراوان به گونه‌ای از معماری به نام حمام بیشتر تجلی یافته است. حمام‌ها علاوه بر ویژگی‌های کالبدی و مادی دارای ویژگی‌های آیینی و غیرمادی نیز هستند که برای شناخت آنها باید ساختار کالبدی مشترک حمام‌های عمومی مورد مطالعه قرار گیرند. البته باید در نظر داشت که این ساختار مشترک در معماری و به‌ویژه معماری سنتی رابطۀ مستقیم با عملکرد بنا دارد و در حقیقت هر بنا برای عملکردی ویژه و با طرحی متناسب با آن به‌وجود می‌آمده است. یکی از کارکردهای اصلی حمام انجام آیین طهارت است و مطابق نظر اغلب محققان آیین‌های تطهیر در زمرۀ آیین‌های گذار قرار دارند. حال این پرسش مطرح می‌شود که آیین گذار چه نقشی در ساختار کالبدی حمام‌های عمومی ایرانی داشته است؟هدف پژوهش: آنچه پژوهش حاضر در فرجام کار بر آن تأکید دارد یافتن تأثیر آیین‌های گذار بر کالبد حمام‌های عمومی ایرانی است. نتایج مطالعۀ حاضر نشان می‌دهد که ساختار سه‌بخشی آیین گذار به‌عنوان مفهومی الهام‌بخش در طرح معماری حمام مورد توجه بوده است. روش پژوهش: برای بررسی نقش آیین گذار در ساختار کالبدی حمام‌های عمومی ایران، با توجه به الزامات پژوهش و ضمن بهره‌گیری از نوع پژوهش استدلال منطقی، به‌صورت توأمان از روش تفسیری تاریخی نیز استفاده می‌شود. گردآوری اطلاعات لازم پژوهش نیز از طریق مطالعات اسنادی و منابع کتابخانه‌ای است.نتیجه‌گیری: آفرینش فضای معماری علاوه برعملکرد بنا از ریشه های فرهنگی و اعتقادی جامعه تأثیر می‌پذیرد. در شکل‌گیری ساختار سه‌بخشی حمام‌های ایرانی که شامل بینه، میاندر وگرمخانه است در کنار تثیرعوامل اقلیمی و عملکردی، ارتباط معنا داری با مراحل سه گانه آیین گذار و همچنین آداب استحمام و تطهیر می توان یافت که نشان از توجه به جنبه محتوایی و آیینی در طرح حمام های سنتی ایران است.
منابع مشابه
نقش پدیدة سرریز در گذار رفتار مسئولانة محیط‌زیستی از حوزة خصوصی به حوزة عمومی
بررسی رفتار محیط‌زیستی و عوامل مؤثر بر آن از اساسی‌ترین موضوعات مورد توجه پژوهشگران در حوزة محیط‌زیست است. این مقاله مطالعة سرریز رفتار زیست‌محیطی را هدف قرار داده و رابطة خطی بین دلبستگی به خانه، رفتار مسئولانة محیط‌زیستی در محیط خانه و رفتار مسئولانة محیط‌زیستی عمومی بررسی شده است. جامعة آماری شهروندان 15 الی 75 سال شهر تبریز و حجم نمونة آماری 456 نفر است که به شیوة پیمایش و روش نمونه‌گیری خو...
متن کاملنقش ساختار کالبدی بر شکل گیری همبستگی اجتماعی در محلات شهری (نمونه موردی: محله قصردشت شیراز)
الگوی ساخت کالبدی را می‌توان ساده‌ترین راه در راستای دست‌یابی به شکل‌گیری همبستگی اجتماعی دانست. بی‌تردید کیفیت کالبدی شهر در میزان و چگونگی برقراری روابط اثرگذار خواهد بود؛ به عبارت دیگر، روابط اجتماعی موجود در شهر، روح محله را زنده می‌سازد و بدون شک، کمیت و کیفیت آن، در گرو سلامت کالبد محله خواهد بود. تعاملات اجتماعی موجود درمحله ها در مقایسه با سایر شبکه‌های اجتماعی، موثرترین عاملی است...
متن کاملساختار فیزیکی – کالبدی شهرها و نقش آن در ترافیک شهری (مطالعه موردی: شهر بروجرد)
ترافیک به عنوان یکی ازمهم ترین چالش های شهری است که گریبانگیر شهرها به خصوص شهرهای کشورهای در حال توسعه شده است. مشکل ترافیک ناشی از رشد روز افزون شهرنشینی و توسعهی فیزیکی و کالبدی شهرها در ابعاد عمودی و افقی و ازدیاد وسایط نقلیه و سیستم شبکه معابر نامناسب و نابسامانی سیستم حمل و نقل عمومی شهر و از طرفی مکانیابی نامناسب کاربری اراضی در سطح شهر به خصوص تجمع کاربری های سفرزا در بخش مرکزی شهرها...
متن کاملاستحاله و تغییر هستی شناختی در آیین های گذار
آیین در واقع بیان نمادین و گاهی رازآمیز ارزش های فرهنگی و دینی یک جامعه است. ساختار آیین متأثر از اسطوره ها و باورهای متافیزیکی و گاهی مادی مردمی است که در طول سالیان متمادی به آن عمل کرده و آنرا حفظ می کنند. از مهم ترین و متداول ترین آیین های رایج جوامع بشری آیین گذار است. آیینی که مقاطع مهم زندگی انسان را به او گوشزد کرده و به مرور نقش ها و مسؤولیت های جدید و متعالی تری را به او می سپارد. فرد...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 16 شماره 79
صفحات 39- 50
تاریخ انتشار 2019-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023